3 برنامه استاپ موشن کاربردی

اردیبهشت 15, 1404

ساخت تیزر تبلیغاتی

برنامه استاپ موشن یکی از نرم افزار هایی است که تا به امروز فکرش را هم نمی کردید تا این حد دم دست و مقابلِ چشمتان باشد.
استاپ موشن یا حرکت ایستا، تکنیکی خلاقانه در دنیای انیمیشن است که به اشیاء بی ‌جان، جان می ‌بخشد و آن ‌ها را به حرکت در می ‌آورد.
این تکنیک با استفاده از عکس ‌برداری فریم به فریم از شئ و تغییر موقعیت آن در هر فریم، توهمِ حرکت را ایجاد می‌ کند. گویی که شئ، خود به‌ خود در حال حرکت است.

قبل از برنامه استاپ موشن؛ تاریخچه اش را بدانید

استاپ موشن و سینما در واقع دو دوستِ دیرینه هستند که در یک زمان متولد شدند.
تقریباً همزمان با پیدایش فیلم، هنرمندان به این فکر افتادند که چگونه می ‌توانند اشیاء را به حرکت درآورند. اولین فیلم‌ های استاپ موشن، ساده و ابتدایی بودند، اما همین آثار کوچک، راه را برای خلق انیمیشن ‌های پیچیده‌ تر و ظهور اپلیکیشن استاپ موشن هموار کردند.
اولین فیلم استاپ موشن تاریخ، (سیرک هامپتی دامپتی) نام داشت که در سال 1898 توسط جی استوارت بلکتون ساخته شد.
در این فیلمِ کوتاه، عروسک‌ هایی با اندام‌ های مفصلی، حرکاتِ آکروباتیک سیرک را شبیه ‌سازی می‌ کردند. فیلم پیام خاصی را منتقل نمی کند و حتی رتبه imdb عددِ 5 از 10 است که نشان از ضعیف بودنِ محتواست؛ اما سیرک هامپتی دامپتی از نظر فرم یک انقلاب در زمینه پویانمایی و انیمیشن بود.

جایگاه استاپ موشن در ایران: سال است که هنرمندان بسیاری در زمینه استاپ موشن فعالیت می‌ کنند و آثار خلاقانه‌ ای را از خود به جا می گذارند. برای مثال:
استاد نصرت کریمی از پیشتازان سبک استاپ موشن در ایران بود. (ملک جمشید) یکی از آثار ایشان در دهه سی شمسی است که در واقع یک تولد پر قدرت و انقلاب در سبک انیمشین سازی بود. نصرت کریمی، مردی با مهارت های چندگانه هنری، که ذهنش از زمانه خود جلو تر بود و صد افسوس که قدر او آن طور که باید و شاید دانسته نشد.
استاد عبدلله علیمراد با استفاده از تکنیک ‌های نوین، انیمیشن ‌های با کیفیتی را تولید کرده ‌اند که در جشنواره‌ های بین ‌المللی هم مورد توجه قرار گرفته ‌اند. اگرچه هرچه به دستِ ایشان ساخته شده است، گوشه ای تاریخ انیمشین ایران است اما بعضی از کلیدی ترین و معروف ترین آثار ایشان این موارد هستند: کوه جواهر، سپید بالان، یکی کم است.
بهروز یغمائیان – ژان یعقوب زاتکه، هر دو از سازندگان خلاقِ صنعت استاپ موشن هستند. (خانه ما) یکی از بزرگترین پروژه های استاپ موشن در ایران است که در 104 قسمت ساخته و منتشر شده است. (خانه ما) با تکنیک تک فریم خلق شده بود و هنوز که هنوزه یکی از با کیفیت ترین پویانمایی ها در این سبک است.

استاپ موشن، تکنیکی جادویی است که به اشیاء بی‌جان، روح می‌بخشد و آن‌ها را به حرکت درمی‌آورد. این تکنیک، با تاریخچه‌ای طولانی و پربار، همچنان به خلق آثار هنری زیبا و جذاب ادامه می‌دهد و الهام‌بخش هنرمندان و انیمیشن‌سازان در سراسر جهان است.

آموزش گام به گام ساخت استاپ موشن با گوشی

ساخت استاپ موشن، هنری است که با صبر و حوصله و کمی خلاقیت، به شما اجازه می دهد آثار شگفت ‌انگیزی خلق کنید.
در این آموزش، مراحل ساخت یک استاپ موشن ساده را با هم مرور می‌ کنیم:

1. ایده و برنامه ‌ریزی

داستان خود را مشخص کنید: می‌ خواهید چه داستانی را روایت کنید؟ موضوع استاپ موشن شما چیست؟ همین که خط ساده و اصلی سناریو را پیدا کنید، ناگهان همه چیز در ذهنتان سامان می گیرد.
شخصیت‌ ها و صحنه ‌ها را طراحی کنید: کاراکتر ‌های شما چه شکلی هستند؟ از چه جنسی هستند؟ صحنه شما چگونه باید باشد؟
استوری ‌برد (Story board) بکشید: استوری ‌برد به شما کمک می ‌کند تا ترتیب صحنه‌ ها و حرکات را مشخص کنید.

2. مواد و تجهیزات

دوربین: می ‌توانید از دوربین گوشی هوشمند، دوربین دیجیتال یا وب‌ کم استفاده کنید. برای شروع با بودجه محدود، همان دوربین گوشی کفایت می کند. قبل از کار، لنز را حتما تمیز کنید.
سه پایه: برای ثابت نگه داشتن دوربین ضروری است. ثباتِ دوربین و کیفیت آن، در ساخت استاپ موشن با گوشی یا هر نرم افزار دیگری، همیتی ویژه ای دارد. چرا؟ چون قرار است اشیاء تکان بخورند نه دوربین!
نور پردازی: نور مناسب، کیفیت تصاویر شما را افزایش می ‌دهد. می ‌توانید از چراغ مطالعه یا نور طبیعی استفاده کنید.
اشیاء: اشیاء مورد نظر خود را برای حرکت دادن انتخاب کنید. می ‌توانید از عروسک، خمیر، لگو، وسایل خانه و خلاصه هر چیزی که می خواهید دربارش قصه بسازید استفاده کنید.

3. حالا؛ اکشن!

آماده بودنِ صحنه: صحنه خود را بچینید و مطمئن شوید که نورپردازی مناسب است.
تنظیمِ دوربین: دوربین را روی سه پایه قرار دهید و زاویه و فوکوس آن را تنظیم کنید.
عکاسی پی در پی: شئ مورد نظر خود را کمی حرکت دهید و یک عکس بگیرید. این حرکت ها باید با ظرافت باشند، از هر حرکت یک عکس بگیرید و این توالی را تکرار کنید. باز هم حواستان باشد کار را به آرامی و با دقت انجام دهید.
هرچه تغییرات بین عکس ‌ها کمتر باشد، حرکت روان ‌تر و واقعی تر خواهد بود. در مرحلله باید به سراغِ برنامه ساخت استاپ موشن بروید.

4. اپلیکیشن استاپ موشن

بعد از گرفتن تمام عکس‌ ها، آن‌ ها را به ترتیب در اپلیکیشن استاپ موشن بچینید. در صورت تمایل، می ‌توانید صدا و موسیقی به استاپ موشن خود اضافه کنید. حالا در ادامه با چند مورد از بهترین برنامه آشنا می شوید:

اینشات: ساده ترین برنامه استاپ موشن

بله! وقتی اولِ مقاله گفتیم که تا امروز راهِ ساخت استاپ موشن با گوشی، تا این حد دم مقابلِ چشم بوده است، منظور همین اینشات بود.
اپلیکیشن اینشات را نصب و اجرا کنید. حالا:

اول روی گزینه video بزنید.
حالا به بخشِ photo بروید. عکس ها را دقیقا به همان ترتیبی که گرفته اید، از اولین تا آخرین انتخاب کنید و بعد تیک سبز را بزنید.
بعد از ورود به محیط برنامه، آپشن duration را انتخاب کنید.
برای ساخت استاپ موشن با گوشی، بهترین سرعت عددِ 0.4s است.
بعد از تنظیم سرعت، روی دو تیک بالا بزنید تا تغییرات دقیقا به یک اندازه روی تمام گزینه ها apply to all شود.
حالا استاپ موشن شما آماده است و فقط باید از فایل خروجی بگیرید، به همین راحتی! البته بهتر است از قسمت audio یک موزیک جذاب هم انتخاب کنید تا کار به حرفه ای ترین شکلِ ممکن تمام شود.

Stop motion studio؛ برنامه استاپ موشن اندروید

هر چند اینشات برای زمین و آسمان کافی است، اما این اپلیکشین هم جز بهترین برنامه استاپ موشن برای اندروید است.
حُسن این اپ تخصصی بودنِ آن است؛ یعنی شما می توانید همان لحظه در داخل اپ، از اشیاء عکاسی کنید تا خودش به ترتیب پشت سرِ هم قرار بدهد.
اما به غیر از این می توانید از عکس های گالری هم استفاده کنید. نحوه ساخت هم دقیقا به همان صورت است که برای اینشات بود.
با رعایتِ توالی، عکس ها را از اولین تا آخرین انتخاب کنید. بعد داخل این برنامه استاپ موشن بیاورید و از کار خروجی بگیرید.

I motion؛ برنامه استاپ موشن آیفون

از آن جایی که واقعا کارتان حرف ندارد و نمی خواهیم محدودیتی در زمینه دانلود برنامه ساخت استاپ موشن با گوشی داشته باشید، این مورد هم برای آیفون دار هم پیشنهاد می دهیم.
می توانید از لینک زیر بارگیری کنید و دقیقا با کمکِ همین آموزشی های ساده، از اپلیکیشن استفاده کنید.

لینک دانلود I motion

انواع استاپ موشن: سفری به دنیای تکنیک‌ ها

تا این جا فهمیدیم که فضا و برنامه استاپ موشن، دنیای گسترده ‌ای دارد و متد ‌های متنوعی در آن به کار می‌ رود.
هر کدام از این تکنیک‌ ها، ویژگی ‌ها و جذابیت ‌های خاص خود را دارند.
اگر واقعا علاقه مند به یادگیری هستید، خواندنِ این بخش پایانی مقاله، خالی از لطف نیست.

۱. استاپ موشن عروسکی (Puppet Animation)

همان طور که از نامش پیداست در این روش، از عروسک‌ هایی با مفاصل متحرک استفاده می‌ شود.
این عروسک ‌ها معمولاً از جنس فلز های مفصل دار، پلاستیک یا سیلیکون ساخته می‌ شوند و می ‌توانند در حالت ‌های مختلف قرار بگیرند.
استاپ موشن عروسکی، یکی از پر کاربرد ترین انواع استاپ موشن است و در فیلم ‌ها، سریال‌ ها و تبلیغات زیادی مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

مزایا: امکانِ حرکت ‌های دقیق و پیچیده، قابلیتِ ایجاد شخصیت ‌های متنوع و جذاب.
معایب: نیاز به ساخت عروسک ‌های حرفه ‌ای، زمان ‌بر بودنِ ساخت انیمیشن.

۲. استاپ موشن خمیری (Clay Animation یا Claymation)

بامزه ترین و شاید پر استفاده ترین نوعِ استاپ موشن است و در ایران محبوبیت زیادی دارد و عروسک ‌های خمیری استفاده می ‌شود.
این عروسک‌ ها انعطاف‌پذیری بیشتری دارند و می ‌توانند به راحتی تغییر شکل دهند. نمونه مشهورش بره ناقلا و فرار مرغی است.

مزایا: امکان تغییر شکل آسان و انعطافِ کاراکتر ها، مناسب برای انیمیشن‌ های فانتزی.
معایب: نیاز به مهارت در ساختِ عروسک‌ های خمیری، حساسیت به دما و رطوبت.

۳. استاپ موشن لگویی (Lego Animation)

در این روش، از لگو برای ساخت شخصیت ‌ها و صحنه ‌ها استفاده می‌ شود. معروف ترین مثالش هم کارتون لِگو هاست. استاپ موشن لگویی، به دلیل استفاده از از این اسباب بازی خاص، از محبوبیت زیادی در بین کودکان و نوجوانان برخوردار است و برای ساخت انیمیشن ‌های آموزشی و سرگرم‌ کننده مناسب است.

مزایا: استفاده از قطعاتِ آماده لگو، سهولت در ساخت، جذابیت برای کودکان و نوجوانان.
معایب: محدودیت در حرکت و حالتِ شخصیت ‌ها، نیاز به حجمِ بالایی از لگو.

4. استاپ موشن اشیاء (Object Animation)

در این نوع استاپ موشن، از اشیاء مختلف مثلِ وسایل خانه، گیاهان، غذا ها و حتی گاهی انسان ها برای ساخت انیمیشن استفاده می ‌شود.
آبجکت انیمیشن به دلیل همین ویژگی واقع گرانه بودن، می ‌تواند حس رئالیتی بیشتری به انیمیشن بدهد.
کارتون علی کوچولو، تلفیقی از همین متد با سبکِ پیکسلیش است که در مورد بعدی توضیح می دهیم. کاراکتر ها واقعی هستند، اما محیط و اطراف تلفیقی از نقاشی و اشیاء است.

مزایا: استفاده از اشیاء واقعی، امکانِ ایجاد انیمیشن‌ های منحصر به ‌فرد.
معایب: محدودیت در حرکت اشیاء، نیاز به دقت و ظرافت در تغییرِ حالتِ اشیاء.

5. پیکسلیشن (Pixilation)

در این تکنیک، به طورِ کامل از انسان ‌ها به عنوان شیء متحرک استفاده می ‌شود. پیکسلیشن، به دلیل استفاده از انسان، می ‌تواند انیمیشن ‌های بسیار جذاب و surrealist را خلق کند.

مزایا: فرا واقع گرایانه و خلاقانه، عدمِ وجود محدودیت در حرکت دادنِ کاراکتر.
معایب: نیاز به هماهنگی و همکاری بازیگر، زمان‌ بر بودن ساخت انیمیشن.

6. کات اوت انیمیشن (Cutout Animation)

در این روش، از قطعات بریده شده کاغذ، پارچه یا مواد دیگر برای ساخت شخصیت ‌ها و صحنه‌ ها استفاده می‌ شود. کات اوت انیمیشن، به دلیل سادگی و هزینه کم، برای ساخت انیمیشن ‌های آموزشی و تبلیغاتی مناسب است.

مزایا: سادگی و هزینه کم، امکانِ ایجاد انیمیشن‌های دو بعدی جذاب.
معایب: محدودیت در حرکت و حالتِ شخصیت‌ ها، نیاز به دقت در برش قطعات.

نکات پایانی

در ساختِ استاپ موشن با گوشی یا دستگاه دیگری، این 4 مورد را فراموش نکنید:

ساخت استاپ موشن نیاز به صبر و حوصله زیاد دارد.
حرکات باید دقیق و ظریف باشند تا نتیجه کار خوب باشد.
از خلاقیت خود برای ساخت داستان و شخصیت ‌های جذاب استفاده کنید.
هر چه بیشتر تمرین کنید، استاپ موشن ‌های بهتری خلق می کنید؛ نا امید نشوید.
در یوتیوب و سایر سایت ‌های تخصصی می ‌توانید ویدیو های آموزشی زیادی در مورد ساخت استاپ موشن پیدا کنید. کتاب ‌ها و مقالات زیادی در مورد این سبک پویا نمایی وجود دارند که می ‌توانید از آن‌ ها استفاده کنید. از طرفی شرکت در کارگاه‌ ها و کلاس ‌های مهارتی، می ‌تواند به شما کمک کند تا اصول استاپ موشن را به صورتِ حرفه‌ ای یاد بگیرید.

به نظر شما، کدام برنامه استاپ موشن بهترین خروجی را می دهد؟