بیزینس پلن و نکات مهم در نگارش آن
خیلی از تازه واردهای عرصه تجارت، اهمیت نگارش بیزینس پلن در به موفقیت رسیدن کسب و کارشان را نادیده می‌گیرند. نادیده گرفتن لزوما به معنای به فراموشی سپردن مقوله طراحی بیزینس پلن نیست. پشت گوش انداختن پیشروی قدم به قدم بر اساس پلن ترسیم شده و انتخاب قالب نادرست حین ترسیم نقشه کسب و کار از جمله مواردی هستند که می‌توان آن‌ها را دست کم گرفتن اهمیت نقشه کسب و کار قرار داد.
بزرگ‌ترین اشتباه در طراحی بیزینس پلن داشتن تفکر فانتزی است. بسیاری از کارآفرینان نقشه کسب و کارشان را صرفا به چشم سندی پر از استراتژی‌ها و داده‌های مبالغه آمیز می‌بینند که می‌توان با ارائه آن‌ها به سرمایه‌گذار در جهت جلب نظر آن‌ها تلاش کرد. داشتن چنین تفکری اشتباه محض است.
نقشه کسب و کار شما باید پیش از هرکسی شما را قانع به سرمایه‌گذاری روحی و مادی بر روی یک پروژه کند. تفکرات فانتزی را کنار بگذارید، داشته‌های خود را به صورت منطقی بررسی نمایید و سعی کنید حین نوشتن بیزینس پلن استارتاپ و یا یک کسب و کار بزرگ‌تر، تمام آن چه برای رسیدن به موفقیت نیاز دارید را تحت عنوان اجزای بیزینس پلن در یک فایل بگنجانید.
- تا اینجای کار آمدیم اما یک سوال اساسی! اصلا بیزینس چیست؟ برای پاسخ به این سوال مقاله بیزینس را بخوانید…
بررسی اساسی‌ترین اجزای بیزینس پلن
اساسی‌ترین اجزای بیزینس پلن شامل مواردی هستند که عدم حضورشان در طرح، کاربرد بیزینس پلن را به صفر می‌رساند و با به کارگیری آن‌ها حتی اگر در نوشتن طرح حرفه‌ای نباشید، حداقل فواید بیزینس پلن را دریافت خواهید کرد. بسیاری از کارآفرینان طراحی بیزینس پلن را به عنوان گام صفر شروع کسب و کار در نظر می‌گیرند. گامی که طی آن درباره آغاز به کار کردن یا نکردن کسب و کارشان تصمیم‌گیری می‌کنند.
با تکیه بر آن چه در نقشه کسب و کار مشخص شده، می‌توان گفت که آیا کسب و کار مذکور ارزش سرمایه‌گذاری دارد یا خیر. بدین منظور لازم است نقشه کسب و کارتان محتوی یک سری داده حداقلی باشد. البته که در انتهای مقاله با بررسی نمونه بیزینس پلان کسب و کارهای مختلف دیدگاه روشن‌تری درباره این داده‌ها پیدا خواهید کرد، اما پیش از بررسی نمونه بیزینس پلان این داده‌های اساسی را به صورت موردی بررسی خواهیم کرد.
این داده‌ها که تحت عنوان اجزای بیزینس پلن شناخته می‌شوند و در انواع بیزینس پلن مشترک هستند عبارتند از:
- منطق کسب و کار: برای این که بتوانید پس از نگارش بیزینس پلن از آن به عنوان تکیه گاهی درست برای برداشتن قدم شماره صفر استفاده کنید، لازم است منطق کسب و کارتان را در آن بگنجانید. منطق کسب و کار شامل مسیرهایی است که می‌توانید برای رسیدن به اهداف بیزینستان از آن‌ها عبور کنید. توجه داشته باشید که در جمله قبلی فعل «توانستن» لزوما به معنای در اختیار داشتن گزینه نیست، بلکه به معنای امکان پذیر بودن گزینه‌ها است. چنانچه بتوانید حین نوشتن بیزینس پلن هدف و مسیرهای ممکن رسیدن به آن را به درستی در کنار یک دیگر بچینید، می‌توانید از بخش عمده فواید بیزینس پلن استفاده کنید.
- لازم است در نقشه کسب و کارتان نحوه مدیریت هر بخش را مشخص کنید، آن را به عنوان یک راهنما در اختیار مدیر بخش مربوطه قرار دهید تا آن‌ها نیز با کاربرد بیزینس پلن طراحی شده آشنا شوند.
- هزینه‌های جاری برای پیشبرد اهداف کسب و کارتان را تخمین بزنید. البته که چگونگی انجام این کار بر اساس ساختارهای انواع بیزینس پلن متفاوت خواهد بود، اما به طور کلی رعایت کردن این مورد جزء الزامات نوشتن بیزینس پلن استارتاپ و بیزینس‌های بزرگ‌تر است.
لازم است بتوانید در بطن پلن کسب و کار خود درباره اهداف، دیدگاه‌ها، نیازمندی‌های خصوصی و چشم انداز کسب و کارتان با مخاطب صحبت کنید.
بهترین روش برای نگارش بیزینس پلن چیست؟
حال که با اساسی‌ترین محتویات پلن کسب و کار آشنا شدیم، لازم است یاد بگیریم که چگونه بیزینس پلن بنویسیم. لازم است پیش از پیدا کردن پاسخ این سوال، نوع بیزینس خود را مشخص کنید.
بررسی مراحل اصلی نوشتن پلن بیزینس
با بررسی نمونه بیزینس پلن مرتبط با کسب و کارهای سنتی، درمی‌یابیم که نحوه نوشتن بیزینس پلن 9 مرحله دارد که می‌توانیم آن را به عنوان نه گانه مراحل بیزینس پلن معرفی کنیم. نه گانه مراحل بیزینس پلن شامل تدوین خلاصه عملکرد اجرایی، ارائه توضیح درباره شرکت، آنالیز مارکت، چینش نحوه مدیریت مجموعه، معرفی محصول، نحوه سامان دهی بخش فروش، معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری، ارائه توجیه اقتصادی برای پروژه و طراحی ضمایم است.
هرچه پیش از نگارش بیزینس پلن، مطالعه بیشتری بر روی چندین نمونه بیزینس پلن فارسی و انگلیسی داشته باشید، تبحر بیشتری در شناخت نحوه نوشتن بیزینس پلن پیدا خواهید کرد. با توجه به این که نمونه بیزینس پلن فارسی عمدتا تدوین شده است، مطالعه نمونه‌های انگلیسی زبان بیشتر به کمکتان خواهد آمد.
توضیحات مرتبط با جزئیات مراحل نه گانه
طرح پایین نمونه‌ای است که می‌توانید از آن برای نگارش بیزینس پلن استفاده کنید. در این طرح تمامی مراحل نه گانه گنجانده شده‌اند.
بر این اساس، خلاصه عملکرد اجرایی شامل بخشی است که مخاطب با مطالعه آن به صورت کلی متوجه ارزش‌های کسب و کارتان می‌شود. ضمنا این نکته را در نظر داشته باشید که اطلاعات حقوقی و اداری مرتبط با شرکتتان نیز در همین بخش گنجانده خواهد شد.
در بخش توضیح شرکت صاحبین کسب و کار با کمک یک چارت سازمانی توضیح می‌دهند که چطور تجربیات منحصر به فرد هر یک از اعضای تیم می‌تواند کلیت مجموعه را رو به جلو حرکت دهد. بخش بعدی مرتبط با توضیح محصول یا سرویسی است که شرکت می‌تواند با فروش آن کسب درآمد کند. در این بخش این محصولات را توضیح می‌دهید و در ضمن این توضیح، بیان می‌کنید که آن چه به مخاطب ارائه می‌کنید، کدام دسته از نیازهای او را برطرف می‌کند. ضمنا لازم است اطلاعات حقوقی محصول یا سرویستان را نیز در این بخش بگنجانید. سایر بخش‌ها توضیح چندان پیچیده‌ای ندارند و می‌توانید با بررسی چند نمونه قوی پیش از شروع نگارش بیزینس پلن، درباره آن‌ها اطلاعات کسب کنید.
حرف آخر
طبیعتا صحبت درباره انواع نقشه‌های کسب و کار و چگونگی داده برای تدوین هرکدام از آن‌ها چندان گسترده است که نمی‌توان در یک مقاله محدود درباره همه آن‌ها صحبت کرد.
توصیه ما به شما این است که پس از خواندن این مقاله، یک راست به سراغ تحلیل بیزینس پلن رقیبانتان بروید. آن‌ها پیش از شما یک بار تمام این مسیر را طی کرده‌اند و همان طور که از قدیم گفته‌اند، چیزی که هنوز شکسته نشده نیاز به تعمیر ندارد. بنابراین می‌توانید با مطالعه پیرامون بحث competitor آنالیز، بیزینس پلنی قوی بر اساس واقعیت‌های بازار ارائه کنید.
این مطالب را هم حتما بخوانید:
